Adelanteeeee!

Jueves, el 8 de diciembre

Om 6 uur staan wij alweer op het centrale plein te shinen. Vandaag is de eigenlijke feestdag, geen idee waarvoor eigenlijk. Er zou een dans zijn om 6 uur op Plaza Central, dus dan zijn wij natuurlijk weer van de partij. De groep dansers gaan de rest van de dag verschillende huizen in en om het dorp bezoeken en vieren daar feest, eten daar ter ere van het feest. Het komt allemaal nog niet echt nog niet echt van de grond om 6 uur en besluiten eerst nog even een rondje te lopen over de markt. Het is een interessant gebeuren, want de opbouw van de markt is al in volle gang. Overal worden de houten stokken en soms stalen buizen van de ene naar de andere kant gesleept om de stalletjes op te bouwen. Mensen halen de gaten in de grond leeg en steken hun pijlers er in. 

De mannen doen het zware werk; zij dragen enorme stapels handel (denk aan: bloemen, zakken maïs/noten/fruit/deeg voor tortilla's/enz) naar hun stand. Steekkarretjes hebben ze zelden, dus alles wordt op de rug gedragen. De zak wordt aan een touw gebonden die om het hoofd geleid wordt. Op de zak op de rug wordt dan weer een andere zak gelegd. Gebukt en met een uitgestoken nek lopen de mannetjes overbeladen door de smalle marktstaatjes. Iedereen maakt plaats voor hen, want iedereen weet dat ze het heel zwaar hebben en amper volhouden. Soms zie je ze lopen met een enorme hoeveelheid hout op hun rug. Dat wordt naar het centrum van de markt gebracht; daar staan alle vrouwen achter een soort BBQ. De melk wordt al verwarmd, de olie wordt al op temperatuur gebracht, en de eitjes worden al gebakken. Er zijn ook honderden meiden al de tortilla's aan het klappen. Op letterlijk elke hoek wordt er met de grootste behendigheid een handje deeg uit de enorme soeppan geschept. Het deeg wordt middels klappen van de ene handpalm naar de andere handpalm geworpen. Langzamerhand ontstaat er een perfect rond schijfje dat ze op de hete plaat gooien. Daar begint het langzaam te stomen, en als het genoeg plakt, wordt het in een simpele handbeweging op de andere kant gegooid. Stapels tortilla's worden er per minuut geproduceerd. En ook al lijkt het haast te veel om te verwerken, ze vliegen over de toonbank. Bij elke maaltijd krijgt iedere local minimaal 5 tortilla's. Ze gaan altijd allemaal op. Wij als toeristen krijgen er 5 met zijn tweeën. Waarschijnlijk omdat de toeristen ze vaak laten staan. Toch blijf ik me verbazen dat er geen overvloed aan tortilla's wordt geproduceerd. Van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat staan er zo'n 5 meiden rondom zo'n plaat, op elke hoek weer. 

We komen terug bij het Centrale plein, waar zich inmiddels meer mensen hebben verzameld. Er wordt een plein gevormd van touw, de muziek gaat weer op vol volume en de dansers worden verwelkomd. De dansers zijn verkleed in peperdure cartoonpakken. In 24 paren komen ze het plein op. Angry Birds, Donald Trump, the Joker, Opa en Oma zijn allemaal van de partij. Het is leuk om te aanschouwen, want de cartoons hebben door de mooie pakken ook echt een persoonlijkheid. Ze voeren een simpele dans op. In Nederland zouden we hier een spectaculaire show van maken, vermakelijk voor het publiek. Hier hebben ze een eentonig, ochtendvullend programma, waar iedereen het maar mee moet doen. De interactie met het publiek is ver te zoeken. Na een uur kijken vinden wij het dus wel weer genoeg geweest, want ze doen nog steeds dezelfde simpele dans als een uur geleden. 

We ontbijten met een soort rijstenpap met cornflakes en een kip, omhuld in een soort gekke maïsdeeg (ja! Nog steeds alles met maïs!), verpakt in maïsblad. 

We gaan nog even terug naar ons hotel om rustig op te starten. Pas daarna gaan we de de markt op. In elk stalletjes is een overvloed van alles. Doeken, doeken, doeken. Voor kleding, riemen, rokken en als tas. Want de vrouwen dragen hier van alles in doeken die ze om hun rug doen en voor hun borst omknopen. Kinderen worden er in vervoerd, en meer kleine benodigdheden. Veel eten wordt er verkocht, maskers, souveniers (voor de enkele toeristen die ook eens iets kopen), tasjes, kleding, schoenen en veel meer. De straten zijn volgebouwd, en er is weer geen weg in te vinden. We dwalen dus weer door de markt en nemen elke random afslag, hopend dat we elk straatje een keertje langskomen. Bij elk nieuw stalletje worden we begroet met: "Hola, que le damos", "Hola, que busca?" "Adelante!"

We worden er mee overspoeld. Alles is slechts enkele Quetzales. Zelfs bloemen worden er verkocht. Verbazingwekkend, vind ik, want iedereen is zo arm als job.  Waarom zal je dan zoiets luxe als bloemen willen kopen? Niet voor de sier waarschijnlijk, maar als offer, want deze traditie is ook nog niet verloren gegaan.

Floor koopt een doek, om er thuis kussentjes van te maken. Ik koop een portemonnee, voor veel te duur. Ondertussen horen we in de verte het jongetje op de hoek al weer roepen: "quatro quatr- quat- quatr- para un bolsaaaaaaa, quinze- quinz- mandarinas en un bolsaaaaaaa" 

Zo af en toe zetten we onszelf neer om het Guatemalaanse hooglandleven te aanschouwen, soms dwalen we door de marktstraatjes die nog altijd interessant blijven, soms lopen we even terug naar ons hotel waar we ook weer van de laatste zonnestraaltjes op ons balkonnetje genieten, soms eten we wat. Zo komen we de dag weer door.

Voor ons avondeten gaan we ook de markt weer op. Pas om 19:00u zijn mensen aan het opruimen. Andere handelaren verkopen hun laatste spullen/fruit voor een spotprijs, in de hoop dat ze niet alles weer mee terug naar huis moeten slepen. We kiezen een drukbezocht tentje waar we wat taco's en tostadas bestellen. Harde gelukkig, want die zijn toch wat lekkerder dan de zachte. Ze worden belegd met wat saus, tomaat en ui. Daarnaast bestellen we een drankje wat hier door elke bezoeker wordt besteld. We krijgen een stomende witte pull voorgeschoteld, gemixt met iets bruins. Dan komen we erachter; warme melk met rijst, en we denken gemixt met een bruine zoete vloeistof (suiker? Stroop?). Best wel lekker en goed vullend. Gevuld met cultuur kruipen we ons bedje weer in.