Cubaanse Sigaren

7 januari 2017 - Vinales, Cuba

Sabado, el 7 de enero

We doen onze was voor veel te veel geld, ze biedt 15 CUC, maar gaat ook akkoord met 10. Wij vinden dit stiekem nog steeds te hoog, maar we zijn nog steeds geen toppers in afdingen. Daarom accepteren we het offer maar en doen we weer onze lelijke laatste shirts aan. 

We vertrekken en zien Viñales ontwaken. Rustig kan niet zeggen, want iedereen is al druk bezig met de schoonmaak. Schoonmaken gaat hier ook weer lekker op zijn ouderwets. Er wordt een emmer water gevuld tot de nok. Zonder pardon wordt deze volledig over de binnen- (of buiten-)vloer gekieperd. Vervolgens wordt het overtollige water door de hele kamer naar buiten getrokken. Er blijven natuurlijk altijd nog wel wat plassen water over, maar die moeten met de tijd maar opdrogen. Op dezelfde manier wordt de veranda gedaan en zelfs het betonnen stoepje voor het huis. Zelfs als ik vind dat het niet vies is, wordt er uitgebreid aandacht besteed aan het stoepje voor het huis. 

Vandaag wordt tabakdag. Onze eerste bestemming is naar het museum dat maps.me aangeeft. La Casa de Veguero is eigenlijk niet echt een museum maar een restaurant aan een tabakstuin. Helemaal vooraan zit een mannetje die met de hand een sigaar rolt. Langzaam laat hij, zonder er al te veel woorden aan vuil te maken, zien hoe de sigaar van gedroogd blad tot sigaar wordt gerold. Ook mogen we een kijkje nemen in het huisje waar de bladeren worden gedroogd. Het is allemaal wel op eigen initiatief, want zelf nemen ze dat niet. Binnen in het huisje van palmbladeren zien we een aantal stokken die over het houten frame van het huisje zijn gelegd. Daaroverheen hangen de tabaksbladeren. Sommigen nog groen, sommigen al uitgedroogd en bruin. We ruiken, maar een echte geur komt er niet vanaf, gek genoeg. Snel zijn we weer weg want het is niks waard. We lopen de 1,5 km weer terug naar onze Casa, vullen ons water bij en trekken onze wandelschoenen aan. Nu gaat het echte tabaccowerk beginnen. We gaan het land weer in, maar dan de andere kant op. Niet naar de grotten, maar echt naar daar waar op de kaart ook tabaksplantages staan inclusief een "tabacco selection" en "las casas de tabacco."

Nog geen 10 meter lopen we het zandweggetje in en een boer biedt ons al aan om ons met paard te gidsen. Wij weten dat ons dat geld gaat kosten en slaan vriendelijk af. Eigenlijk biedt iedereen dat aan die we onderweg tegen komen. De tabaksplanten op zichzelf zijn niet hele bijzondere planten het zijn gewoon groene planten met grote bladeren. De plantjes zijn ook allemaal nog klein, want het seizoen is pas net in December begonnen. De planten worden zo'n 2 meter, maar ze worden 1.20m kort gehouden, zodat ze in de breedte gaan groeien en er grotere bladeren ontstaan. We lopen een heel eind, lekker met zijn tweeën in het zonnetje een beetje te kletsen over van alles en nog wat. Vrij snel komen we weer in de bewoonde wereld en kruizen we een geasfalteerde weg. Hier tegenover moet ergens een "tabacco selection" zijn, waarvan we eigenlijk geen idee hebben van waar we naar moeten zoeken. Het moet in het gebouw voor ons zijn en lopen er twijfelend in. Een grote industriele hal met zo'n 30 houten tafels met 30 houten stoeltjes. Klaar voor de stort, maar nog volop in gebruik. Elke zitting van de stoel heeft een doorgezakt kussentje en wat gescheurde stoffen om de gaten van de rugleuning te repareren. Aan het einde van de tafel liggen vijf flinke stapels met gesorteerde, gedroogde tabaksbladeren. Deze worden samen geperst door een flink stuk hout. De wanden van de hal zijn beschreven met uitspraken en schilderingen van Fidel. Aan het einde van de zaal staat een aantal kub met meer bladeren en een tafel met een muziekbox.

Het is jammer dat het zaterdag is, anders hadden we misschien alle rollers kunnen zien werken. Misschien is het seizoen niet nu en is er geen werk voor de boeren om te rollen.

We willen verder de tabaksplantages in. Maps.me zegt dat er een zandweg moet zijn, maar we kunnen niet echt iets vinden. Toch begint er weer een als we denken dat we aso langs een huis naar achter de tuin in lopen.

We komen weer midden in de velden en vervolgen onze weg op ons gemakje. We komen bij een huisje. Dus dit is waar de amerikanen het over hadden. Wij wilden de horsebackriding tour niet doen, maar komen toch nog bij hetzelfde huisje aan. De obees die in het hoekje achter een grote tafel zit geeft al meer uitleg dan vanochtend. We krijgen zelfs een sigaar aangeboden om te proberen. Ik twijfel even, want niemand in de groep neemt een sigaar aan. Later wil ik er toch ook wel een proberen, dat hoort er toch ook bij. Mijn sigaar wordt in de honing gedoopt en aangestoken. Ach, tja. Niet per se lekker en ik krijg ook niet per se veel rook. Zo'n dikke sigaar past toch ook niet echt bij een vrouw, vind ik, dus het blijft toch wat ongemakkelijk. Ook deze man rolt de sigaren tijdens zijn uitleg. De tabak in Viñales wordt organisch gegroeid. Er worden geen chemicaliën gebruikt, waardoor de houdbaarheid maar 3-4 jaar is. De overheid gebruikt dat wel, waardoor er een houdbaarheid tot 10 jaar kan oplopen. Hij pakt een blad en scheurt de stengel er los van, daar zit 90% van de nicotine in, waardoor de sigaren "niet" verslavend zijn. De bladeren worden op een ander blad gelegd en op maat gesneden. Behendig haalt hij de bladeren door zijn gewerkte handen heen. Hij rolt hem in papier, die blijkbaar genoeg druk uitoefent om de tabak goed aan te drukken. Dit blijft tussen de 15-45 min rusten. Dan wordt de buiten kant met het mooiste blad van de plant omgeven en wordt de sigaar afgewerkt. 

Dan is het tijd om terug te lopen. De lucht is inmiddels grijs geworden, een teken dat het voor een korte tijd even keihard gaat regenen, weten we nu, zoals het al 4 dagen gaat in Cuba. We denken nog even dat we niet van suiker zijn en we op het topje onze noga (?) op kunnen eten. Als het toch harder begint te regenen besluiten we bij een huisje verderop te schuilen, waar we ons plan voorzetten. We zijn er blij mee want het begint bijna te stormen. 5 paarden met ruiters van de tabaccotour komen ook onder het dakje schuilen. We lachen veel, als een boer met kiespijn om de simpele spaanse humor van de Cubaanse gidsen. Ze nodigen ons uit voor een dansje vanavond. Liever niet, denken wij al, maar doen maar mee met het grapje.

Als het droog wordt verlaten wij zo snel mogelijk het huisje en gaan op zoek naar nog een lokale boer. We worden meegenomen en denken even dat we bij de boer het huisje in mogen. Helaas, wij worden ook gewoon afgezet waar andere touristen de tour net verlaten. We raken wel in contact met een man die erg goed engels spreekt en krijgen een uitgebreide uitleg. Hij raakt afgeleid door de blauwe ogen van Floor en raakt daardoor een paar keer zijn verhaal kwijt. Hij legt ons eigenlijk het hele proces uit van zaaien tot sigaar. Hij voegt daaraan wat leuke feitjes toe zoals hoe de boeren van Viñales 90% van de tabak moeten afstaan aan de overheid. De laatste 10% is voor de boer die daaruit nog een beetje kan bijverdienen. Floor rookt voor de eerste keer in haar leven. Daarna kopen we beide 10 sigaren. (Duur!!)

En lopen de weg weer netjes terug. We zijn vrij snel in het stadje, waar we de bus voor morgen nog moeten reserveren. Alle mensen voor ons worden weggebonjourd met "full" en ook wij kunnen er amper iets tegen in brengen. Alles voor de komende 3 dagen is vol. Dat betekent dat we een van de taxi's moeten pakken die illegaal voor de Viazul staan te smoezen. De prijs wordt betaald voor een volledige taxi, het zal dus het voordeligst zijn als we nog twee mensen vinden die toevallig ook naar het kleine tussenplaatsje Las Terazzas gaan. Die gaan we nooit vinden denken we, als ik plotseling een vrouw al 3x Las Terazzas hoor zeggen. Ik tik haar aan, een Nederlander, die inderdaad morgen naar Las Terazzas wil. We kunnen vrij snel onderhandelen voor 60 CUC een taxi naar Las Terazzas, dus 15 pp. In vergelijking met de Viazul bus van 8 euro, is dat best oke. We blijven nog even kletsen en nemen dan een voorgerechtje. Een sandwich voor 50 CUCcent is prima te doen, daarna drinken we op hetzelfde terras nog 2 biertjes met ze. Het is erg gezellig en de communicatie gaat vlekkeloos. Zowel wij als zij hebben veel te vertellen, over thuis, hun reis, Cuba en we krijgen een fijne lekenpresentatie over de historie van Cuba. Erg fijn, want als je het algemene verhaal niet eens weet, zijn alle tussendoor verhalen van mensen onbegrijpelijk. In korte duidelijke zinnen legt Anne ons de geschiedenis uit met Fidel en Che. Zo in het Nederlands is het een stuk beter te volgen durven we een stuk beter vragen te stellen. Hopelijk zijn we nu meer bestendig tegen de verhalen van Connor.

Na de twee biertjes gaan we door naar een restaurant. We zeggen maximaal 5 euro te willen spenderen, maar nemen dan toch een rijst bij onze kip en een drankje en komen dan toch weer op 10 CUC uit. Cuba is duur merken we elke keer weer. Het blijft erg gezellig met Igor en Anne. En nemen na het eten afscheid, op zijn  koud hollands met een zwaai ipv een kus of een knuffel.  Morgen zullen we elkaar weer zien, want we delen de taxi naar Las Terazzas.