Wereldschoonheid

17 december 2016

Sabado, el 17 de diciembre

Na een prima ontbijtje met een rode sinaasappel die rood afgeeft (geverfd dus?) een maracuya en twee broodjes, gaan we tegen 10en op het plein om de hoek zitten. We hebben vandaag een tour geboekt naar heel veel verschillende dingen die we van te voren hebben opgezocht om te bezoeken maar net te ver (en veel!) zijn om zelf te bezoeken. Voor 15e moeten we het niet laten, en vinken we meteen 5 sights. We worden opgehaald met het busje denken we, maar onze contactpersoon komt stipt 10uur zwetend aangerend. Het loopt allemaal niet zo soepel met de buschauffeur en lopen naar het kantoor. Daar is een hele hoop stress, terwijl wij rustig wachten. We zijn het inmiddels gewend, en verwachten niet meer anders. Een tijdje later kunnen we bij de chauffeur instappen en rijden we naar de eerste stop: the Tule tree. De boom met de dikste omvang in de wereld! Deze 2000 oude boom begon als een kleine Tule, als een soort stengel uit de grond en groeit tegen alle obstakels in. Inmiddels is deze boom uitgegroeid tot een 42 meter hoog monster dat een diameter heeft van meer dan 14m en een gewicht van over 600.000 ton!!

Lang blijven we niet hier, want meer dan de boom is er niet te zien. Dus nadat we deze bezichtiging hebben gevinkt gaan we door naar stop 2: Teotitlan de la Valle. Dit is dé locale spot waar de wollen tapijten worden geweven. We stoppen bij een huisje, en stappen binnen bij een winkeltje vol met geweven producten. Voornamelijk tapijten, tafelkleden, tassen en shirtjes. Een kamer verder staat een spinnenwiel met allemaal stoelen er omheen. We nemen plaats en kijken om ons heen. Wederom enorme tapijten aan de muur, allemaal met een ander design. Allemaal met even felle kleuren. De gekleurde bollen wol liggen uitgestald op de grond. De man legt in heel moeilijk verstaanbaar engels uit dat het schapenwol wordt gelinieerd door twee borstels over elkaar te wrijven in een richting. Dan pakt hij het samen en houdt het tegen een draadje wol aan. Hij draait aan het spinnenwiel en er wordt een draadje wol uit de bos gedraaid. Het is indrukwekkend hoe goed dit werkt, en de draad niet wordt onderbroken. Vervolgens licht hij uit hoe een paar kleuren worden gemaakt. Geel wordt gemaakt door het wol onder te dompelen in een vloeistof, gemaakt van rode bloemen van een boom. Deze bloemen zijn 6 uur gekookt en daarna nogmaals bewerkt. Zwart wordt gemaakt van gekookte bonen, rood van de insecten die leven aan de binnenkant van een cactusblad(?). Hij pulvert wat spul op iemands hand, en wrijft het met water een beetje in. Een prachtige donkerrode (bijna paarse) kleur wordt verspreid over haar handpalm. Vervolgens druppelt hij er 2 druppels limoensap overheen en wrijft opnieuw. De donkerpaarse kleur verandert binnen no time in een felrode kleur. Wij zijn als publiek al verrast met dit beetje magie, als de man aankomt met een bakje witte poeder. Hij gooit een klein hoopje in de handpalm, wrijft, en de kleur veranderd weer precies in de eerst rood/paarse kleur. Zo dus, zegt hij en neemt ons mee naar de weeftafel. We gaan met zijn alle er omheen staan. Hij gaat achter de weeftafelstaan en weeft ons een stukje voor van het kleed wat op dat moment in de maak is. Het doet me denken aan mijn intertoyspakket wat ik heb gekregen vroeger. Ik weet nog dat ik er enorm veel lol aan had dat kleine kleedje te maken dat nu nog steeds op mama's make-uptafel ligt. Het werkt in principe hetzelfde; met twee pedalen wisselt de man van basisdraden 1 en 2 af. De draden 1 komen omhoog, draden 2 blijven laag. Tussen draden 1 en 2 wordt het wol geweven. Dan wisselt de man de pedalen en komen de draden 2 omhoog, draden 1 gaan naar beneden. De wollen draad wordt teruggeweven tussen draden 2 en 1 door. Daarna worden de draden met een kam stevig op elkaar geklapt, zodat er een stevige, goede kwaliteit tapijt ontstaat. Erg leuk om eindelijk te zien hoe al die doeken toch gemaakt worden die constant onder ons neus geforceerd worden op de markten van de afgelopen 4 weken. We krijgen kort de tijd om even rond te lopen en krijgen gelegenheid om iets te kopen. Floor en ik gebruiken die tijd om nog even een extra blik te werpen op de technische apparaten en de werking ervan. We bespreken nog een keer de werking van het spinnenwiel en vragen extra uitleg over de weefmachine en het gewilde resultaat ervan. Lang kunnen we niet blijven, helaas, want het busje gaat alweer door.

We worden hier in Mexico doodgegooid met Mezcal, de nationale drank. Dus het is leuk een keer te bekijken hoe dit wordt gemaakt in een echte traditionele destileerbrouwerij.
De Agaveplanten waar Mezcal uit wordt verkregen zijn bedreigd, omdat het misschien wel 25 jaar duurt om te volgroeien. Hierdoor er strikte regels zitten aan de productie van Mezcal. Ze lijken op een combi van de ananas en een soort cactus, maar we zien de miniplantages hier ineens overal. De agave planten worden afgeknipt aan de bladeren, en het hart van de plant wordt vervolgens in stukken gehakt. Deze stukken Agaveplant worden dan in een grote "openlucht oven" van zo'n 4m diameter gelegd. Ze worden ingepakt in een soort plastic, op hete kolen en hout gelegd, die op zijn beurt worden bedekt met kleine stenen en nieuw hout. Een week lang wordt het daar "gebakken". De oven wordt op het moment dat wij aankomen even gecheckt hoe ver de Agave al is. Met scheppen wordt de enorme hoeveelheid steen/zand weggeschept, tot ze bij de zakken komen. De stoom dat uit de "plastic" zakken komt heeft een gekke geur. Als het goed genoeg is, wordt het eruit geschept en in een molen gelegd. Die molen is een grote steen, verbonden aan een as. Er wordt een paard aan gebonden die rondjes in de molen loopt, en zo de agave planten maalt in kleine stukken. Zodra het paard zijn werk gedaan heeft, worden de gemalen agave in grote vaten gegooid en met niks anders dan water gemixt. Zodra er iets anders wordt bijgevoegd, heet het geen traditionele Mezcal meer, maar industrionele Mezcal. 15 dagen blijft het daar om te fermenteren, waar het water wordt opgenomen en er een soort gekke pasta ontstaat, met de vezels van de bomen nog duidelijk zichtbaar. Al met al wordt dat in een oven gestopt en flink verhit. Het condens wordt opgevangen in een distilleerkolom. Via een buis (zoals een destilleersysteem werkt, weet je nog van scheikunde 5e klas?) wordt het getransporteerd, afgekoeld en opgevangen in een nieuwe kolom. Langzaam ontstaat er een gedestilleerd alcoholische vloeistof. Door dit een paar keer te herhalen wordt het percentage hoger. De naamgeving van de dranken hangt af van het aantal destillaties en de tijd. Daarnaast werd er vroeger een worm in de drank gegooid om te kijken of er genoeg alcohol in de drank zit, want dan zou die overlijden. We worden naar de bar begeleid en mogen letterlijk alles proeven. De pure mezcal is ontzettend sterk en helemaal niet lekker vind ik. Niet die van 8 jaar, niet die van 5 jaar en zelfs de "jonge" mezcal vind ik niet te zuipen. Het lijkt op sterke whisky. Gelukkig krijgen we een sinaasappeltje om het bittere drankje weg te spoelen. Dan komen de crema's tevoorschijn. De baileys, om het zo maar te zeggen. En ja, deze zijn stuk voor stuk heerlijk. Ze hebben een zachte smaak en worden geserveerd in allerlei lekkers: chocolade, mocca, passievrucht, koffie, cappuchino, cocos, pistache, noten, een gekke roze smaak en nog veel meer. We mogen get allemaal proeven. Dus dat doen we ook. Heerlijk heerlijk. Dus vooruit: We kopen 3 flesjes, voor thuis.
We gaan naar de lunch, een mexicaans buffet waar we onbeperkt kunnen eten. We moeten hiervoor wel bijleggen. Wij vinden dit overdreven (en schrokken stiekem al dat we nog 5euro extra moesten bijleggen voor entrees!) en genieten buiten in het zonnetje van onze eigen meegenomen lunch en het prachtige berguitzicht (inclusief cactussen en agaveplanten!)

Onze volgende bestemming is Mitla, een archeologische site in Oaxaca. Ik verwacht er niet zoveel van, want we hebben Copán en Tikal al gezien, die allebei een stuk groter en bekender zijn dan het kleine Mitla. Maar we zijn blij met onze gids die goed en duidelijk engels spreekt. Er is een hele hoop duidelijk bewaard gebleven, dus de symbolen in de gebouwen zijn nog prachtig zichtbaar, alsof het pas een paar jaar oud is. Mitla betekent letterlijk vertaald: de plaats van de doden/tombes. Toen de Spanjaarden Mitla vonden, leefde de stad nog volledig, en kwamen ze erachter dat het de plaats van de doden heette, was er maar een mogelijkheid; die hel/onderwereld moest zo snel mogelijk afgebroken worden. Ze verwoestten Mitla, maar een klein deel bleef staan. In de muren zijn er 3 symbolen die terugkeren:
de ronde "schelp", alsof die dwars is doorgesneden. Ook wel lijkend op een trompet. Vaak werd er vroeger ook op de schelp geblazen, als een trompet.
De zigzag, die waarschijnlijk staat voor de donder, ofwel de god van de regen. De regen is erg belangrijk hier in Mexico omdat het erg droog land heeft.
De ruiten om het centrum heen. Van centrum tot centrum zijn er 5 "rijen", die staan voor de 4 windrichtingen en het centrum. En alhoewel wij te kritisch zijn en het er niet helemaal mee eens zijn, luisteren we maar geduldig. Oost en west, waar de zon op en onder gaat. En noord en zuid: koud, feminisme, reeel, en alles wat er pal tegenover staat. Het centrum staat voor het nu en alles wat deze 4 richtingen in evenwicht moet houden. Met deze gedachte gaan we de archeologische site van Mitla in. Het is hetzelfde patroon als in mijn sjaal. De sjaal van de evenwicht tussen de 4 windrichtingen dus.

We komen in een centrale historische tuin met 4 gelijke zijden en een centrum waar de offers werden gebracht (denk aan de windrichtingen+centrum!). Aan een zijde is een verhoging gebouwd, opnieuw met de indrukwekked goed bewaarde symbolen. De trappen zijn hoog en smal. Zowel om snel de hoogte in de gaan, en meer ruimte over te houden voor de tuin. Ook, zegt onze gids, omdat je deze trappen schuin opmoet, en zo nooit je rug keer naar zowel de leider op de verhoging, als de offers in het midden van de tuin.
Nu we de trap op kunnen en de symbolen eens van dichtbij kunnen bekijken. Zien we dat het niet gesculpuurd is, maar het allemaal losse blokken stenen zijn, die 90 graden zijn en perfect in elkaar passen. Waarschijnlijk zijn deze zo geslepen. Daarnaast valt het op dat er geen cement is gebruikt, maar de stenen als het ware los, als een puzzel, in elkaar zijn gezet en elkaar overeind houden. Al. Die. Jaren. Ze moeten geometische erg sterk zijn geweest de Zapotecen, want ze hebben ontzettend veel grote en kleine aardbevingen overleefd. Ook om deze reden (namelijk dat het gebouw dus niet "vast" staat, maar als het ware "meebeweegt" met de trillende aarde) is Mitla bewaard gebleven. We gaan het gebouw eens in, en gaan de gang door van de onderwereld, de oneindigheid. Waar de leider leefde, opnieuw 4 wanden met een centrum.
Later komen we weer op het grote plein, waar we nog even de graven mogen bekijken kruipend moeten we door een gangetje, waar we later op normale hoogte kunnen staan. In deze graven zijn 9 mensen begraven en op een of andere manier is het hier heel vochtig. Veel is er niet te zien dus we zijn er vrij snel weer uit.
We kopen een goedgevuld ijsje voor onderweg naar de laatste stop: Hierve del Agua. De gidsen verlaten ons. Ze zeggen omdat ze een belangrijke afspraak hebben, maar wij geloven dat niet, wij denken dat hun werktijd er gewoon opzit. In elk geval, ze verlaten de groep en wij rijden nog 3 kwartier in de ondergaande zon door naar de Petrified waterfalls.

Even voor de goede orde, petrified betekend versteend/stilstaand. Ik wist dat niet, dus ik moest even herstellen toen in in de verte een waterval zonder water zag en toch zeker wist dat ze die waterval bedoelden.
Het is weer een stukje hele bijzondere natuur. De watervallen zijn 12m en 30m. Wij staan als het ware op die van 12 meter. Dus de grond is helemaal egaal van de enorme hoeveelheid water dat hier ooit is overheen gestroomd. Overal liggen nog plasjes water in de gaten die zijn onstaan. Het oppervlak is groot en net waar de waterval naar beneden de berg "afvalt" is een groot gat van zo'n 2 meter diep. Een gat met water, ofwel een natuurlijk groen zwembad, aan de afgrond van de waterval. Het prachtige panoramabeeld van de Mexicaanse bergen en de ondergaande zon op de achtergrond maken het weer een paradijsje. Wij kunnen natuurlijk niet terugkeren zonder deze natuurlijke infinitypool te hebben bezwommen. Met een beetje tegenzin (koud!) laten wij ons langzaam in het groene water zakken. We genieten van het ontzettende prachtige uitzicht, nemen een paar fototjes en eten in alle rust onze laatste portie pinda's (die al een week onderin mijn tas zitten te broeien) op de rand van de afgrond, waneer de lucht oranje paars kleurt van de ondergaande zon.
Om 19:45u komen we terug in Oaxaca. We hebben nog een beetje honger en gaan nog richting de Benito Juaréz market om wat streetfood te scoren. Ondertussen komen we langs een standje waar we de flessen Mezcal nog een keer zien staan. We kopen niks, maar het vrouwtje wil wel heel graag dat we de Agave plant nog even proeven. Wanneer de binnenkant van de Agaveplant wordt gebakken(?) dan komt er een soort bruine schijf agave plant uit de oven. Kinderen krijgen dit vaak van hun ouders want dit gezonde goedje smaakt ontzettend zoet. Je moet op het schijfje kauwen om het sap eruit te persen. Wanneer alleen de vezeldraden over zijn, mag het in de prullenbak.
We horen dat we nog geen Tlayudas hebben gegeten, ook al dachten we van wel... Dus we gaan opzoek naar echte Tlajudas en eindigen bij een druk bezocht kraampje. We gaan rustig zitten en krijgen een enorme dubbelgevouwen deegflap. Het vlees dat erop zit, Tasajo, stond ook op mijn "probeerlijstje" en we slaan hiermee dus 2 vliegen in één klap. Het is ietwat pittig, maar ik kan het goed hebben. Het eten is wel erg lekker.

Wat een dag vandaag weer met zoveel wereldschoonheid. Zoveel nieuwe indrukken en nogsteeds even veel plezier als aan het begin van onze reis. Elke keer als ik iets nieuws leer of zie moet ik aan mama denken. Je hebt gelijk mam, onze reis is zo afwisselend en sinds jij me ervan bewust gemaakt hebt hoeveel diversiteit onze reis heeft... Kijk naar vandaag, alleen maar nieuwe dingen gedaan! En dan is er nog een lucha libre gevecht in de nabije toekomst, zo totaal anders en uniek weer. Dan wordt je dat reizen toch nooit zat?!?!

3 Reacties

  1. Cisca.stavenuiter:
    23 december 2016
    lekker hoor al die zoete drankjes. Wel leuk om het allemaal te zien werken, eerst de weverij en de destilleerderij. Leuk dat je patroon van je sjaal 4 windrichtingen betekent. Al dat eten steeds. dat lijkt me toch ook zo lekker en spannend. Jullie zijn het natuurlijk zo gewend maar ik weet op vakantie altijd een beetje: durf ik het aan, word ik er niet ziek van? Maar als ik dit lees dan lijkt het of jullie zonder terughoudendheid steeds alles eten wat er voor gezet wordt. heerlijk.
  2. Mirjam:
    25 december 2016
    Zoveel verschillende dingen zo goed van jullie❤️
  3. Fred:
    27 december 2016
    Mama vraagt zich af hoe ze weten dat de boom 600000000 kilo weegt?